Mam świadomość, że dzisiejszy poruszany przeze mnie temat nie jest prosty, gdyż łączy się z naprawdę niewdzięczną chorobą jaką jest rak piersi. Zanim zdecydowałam się poprowadzić warsztat, podczas którego skupiałam się na ćwiczeniach pilates idealnych dla kobiet po zabiegu mastektomii, nie zdawałam sobie sprawy, że temat ten dotyczy bezpośrednio lub pośrednio tak wielu z Was. To była bardzo cenna lekcja również dla mnie i naprawdę dobry warsztat. Bo nie wiem czy wiecie, ale rehabilitacja po mastektomii to niezwykle ważna kwestia! Dlatego dziś chcę abyśmy zgłębili ten temat od strony merytorycznej.
MASTEKTOMIA – jest zabiegiem chirurgicznym polegającym na usunięciu całej tkanki piersi z piersi w celu leczenia lub zapobiegania rakowi piersi. Mastektomia może być jednostronna (wycięcie całej kanki jednej z piersi) tudzież dwustronna (wycięcie całej tkanki z obydwu piersi).
W zależności od przeciwwskazań wyróżniamy kilka rodzajów mastektomii:
• mastektomia prosta (amputacyjna) – to usunięcie piersi wraz z powięzią mięśnia piersiowego większego, ale z pozostawieniem samego mięśnia.
• mastektomia amputacyjna radykalna – to usunięcie gruczołu piersiowego łącznie z węzłami pachowymi znajdującymi się po tej samej stronie wraz z wycięciem mięśnia piersiowego większego, a także mięśnia piersiowego mniejszego.
• mastektomia radykalna zmodyfikowana – to amputacja piersi wraz z wycięciem węzłów chłonnych pachowych.
PROFILAKTYKA
Możesz również rozważyć poddanie się mastektomii, jeżeli nie masz raka piersi, ale występuje u Ciebie bardzo duże ryzyko zachorowania. Tak właśnie zrobiła znana gwiazda, Angelina Jolie. Mastektomia zapobiegawcza (profilaktyczna) obejmuje usunięcie obu piersi. Zabieg ten znacznie zmniejsza ryzyko zachorowania na raka piersi w przyszłości. Profilaktyka ta zazwyczaj dotyczy osób z bardzo wysokim ryzykiem zachorowania, co warunkowane jest nie tylko wywiadem rodzinnym, ale również badaniami genetycznymi.
JAK WYGLĄDA ZABIEG MASTEKTOMII?
Zabieg wykonywany jest zwykle w znieczuleniu ogólnym, co łączy się z brakiem jakiejkolwiek świadomości podczas operacji. Podczas operacji usuwana jest chora tkanka piersi. W zależności od rodzaju zabiegu mogą zostać usunięte również inne części piersi. Tkanka wycięta podczas operacji zostaje wysłana do laboratorium w celu dokonania analizy histopatologicznej i postawienia rozpoznania z jakim typem nowotworu mamy do czynienia. Jest to niezwykle ważna informacja. Po usunięciu chorej tkanki jest możliwość wykonania rekonstrukcji plastycznej piersi. Jednak zabieg ewentualnej rekonstrukcji piersi powinien być skonsultowany z onkologiem radioterapii, jeżeli po zabiegu mastektomii przewidziana jest dalsze leczenie radioterapeutyczne.
SKUTKI UBOCZNE MASTEKTOMII
W kwestii skutków ubocznych po zabiegu mastektomii bardzo dużą rolę odgrywa sam zabieg. Jeżeli w trakcie zabiegu powstanie sytuacja, w której to dojdzie do uszkodzenia nerwów biegnących w operowanej okolicy, to w zależności od charakteru urazu
(tj. ucisk, rozcięcie, przecięcie częściowe lub całkowite) powstające w jego efekcie zaburzenia w ciele mogą być częściowe lub nawet trwałe. Może wtedy dojść do zaburzenia czucia skóry w okolicy operowanej piersi, porażenie mięśnia zębatego przedniego, którego wynikiem jest odstawanie łopatki od ściany klatki piersiowej, uszkodzenie nerwu piersiowo-grzbietowego, którego efektem jest ograniczenia ruchomości w obrębie stawu ramiennego w ruchach przywodzenia, prostowania i obracania ramienia. Powikłania te jednak są niezwykle rzadkie, natomiast nie mogłam o nich nie wspomnieć.
Skupmy się jednak na skutkach, które występują znacznie częściej. A są to:
• przykurcze mięśni,
• bolesność w obrębie piersi, łopatek, klatki piersiowej,
• bóle fantomowe (czucie fantomowe to iluzja, że amputowana część ciała jest nadal obecna. Pacjentka po zabiegu mastektomii może nadal odczuwać bolesność piersi, które zostały usunięte).
CZY RYZYKO WYSTĄPIENIA SKUTKÓW UBOCZNYCH DA SIĘ ZMNIEJSZYĆ?
Oczywiście jest to kwestia indywidualna i nie mogę jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie tak lub nie. Natomiast zdecydowanie jestem w stanie potwierdzić, że postępowanie fizjoterapeutyczne, już w pierwszych dniach po operacji, może niezwykle pozytywnie wpłynąć na rekonwalescencję i znacznie obniżyć ryzyko wystąpienia skutków ubocznych.
CEL REHABILITACJI PO MASTEKTOMII OBEJMUJE:
• zwiększanie zakresów ruchu stawu barkowego i odcinka piersiowego
• zwiększanie siły mięśniowej kończyn górnych, grzbietu i klatki piersiowej
• poprawa ruchomości klatki piersiowej
• zapobieganie wadom postawy lub ich korekta
• zapobieganie obrzękowi w obrębie kończyn
• poprawa wydolności organizmu
JAK ĆWICZYĆ PO OPERACJI?
Rehabilitacja powinna zacząć się już na etapie szpitalnym, tak więc w niewielkim odstępie czasu po operacji. A najlepiej gdyby zaczęła się jeszcze przed operacją, by przygotować ciało do zabiegu i jednocześnie przyspieszyć czas powrotu do zdrowia. Kolejny etapy to rehabilitacja w ośrodkach/studiach/gabinetach i trening własny. Ćwiczenia powinny być dostosowane do klienta indywidualnie. Postępowanie fizjoterapeutyczne obejmuje ćwiczenia oddechowe, mobilizujące odcinek piersiowy kręgosłupa, wzmacniające kończyny górne, rozciągające.
Rehabilitacja po mastektomii jest ogromnie ważna bo to ona pozwala kobiecie możliwie jak najwcześniej wrócić do codziennego funkcjonowania i czerpania z życia garściami.
Mój Pilates 