Dawno już nie było żadnego posta typowo merytorycznego. Przez ostatnie tygodnie zalałam bloga falą ciążowych i poporodowych wpisów. Nie ukrywam, że szykuje się potężna ilość postów o powrocie do formy, które de facto łączą się z tematem ciąży, ale obiecuje przeplatać je z typową merytoryką 🙂 Czyli dla każdego coś dobrego!
Jak dobrze wiesz zajmuję się przede wszystkim leczeniem wad postaw i schorzeń kręgosłupa. Skolioza to temat, który nieustannie przewija się przez moje Studio. Pisałam już o ruchu w skoliozie , a dziś opowiem o czymś o czym może jeszcze nie wiesz.

SKOLIOZA
Zacznijmy od skorygowania drobnego błędu, czyli stosowania (wciąż niestety się z tym spotykam) pojęcia „boczne skrzywienie kręgosłupa”. Skolioza nie jest tylko i wyłącznie bocznym skrzywieniem, jest to bowiem skrzywieniem trójpłaszczyznowym. I tak należy ją rozpatrywać, jako zaburzenie linii kręgosłupa w trzech płaszczyznach: czołowej, strzałkowej i poprzecznej. Prostszymi słowy na boki, w linii tył/przód oraz w poprzek. Działań, które należy podjąć by takie plecy wyprostować jest zatem o wiele więcej, a sama skolioza staje się trudnym przypadkiem i niezłym wyzwaniem.
Skoliozą określmy wychylenie kręgosłupa o wartości ponad 10° w płaszczyźnie czołowej, czyli w bok. Co ciekawe, bardzo wielu z nas ma zapewne boczne skrzywienie na poziomie do 10 stopni. To jednak traktujemy jako drobnostkę, a ćwiczenia w takim przypadku to delikatna kosmetyka. Dodatkowo towarzyszy jej spłaszczenie krzywizn kręgosłupa takich jak kifoza i lordoza oraz niezmiernie często skręcenie kręgów. Czyli pełen pakiet, 3 w 1, zawiera łuk w bok, płaskie plecy i zrotowany kręgosłup.

Myślę, że absolutnie nie ma sensu tutaj rozwodzić się nad metodami pomiaru kąta skrzywienia kręgosłupa w owej płaszczyźnie czołowej, gdyż jest to zadanie fizjoterapeutów, a nie instruktorów czy nauczycieli ruchu. Dla nich najważniejsze jest zauważenie czy takie zjawisko istnieje w plecach klienta, orientacyjnie jak jest duże i co dalej można z nim zrobić, by klient czuł się i funkcjonował lepiej.
JAKIE RODZAJE SKOLIOZY MOŻNA SPOTKAĆ?
Skolioza jednołukowa
Innymi słowy skolioza zawierająca tylko jeden łuk i najczęściej występuje on w odcinku piersiowym i skierowany jest w prawą stronę.
Charakterystyka: Asymetria łopatek i ich odstawanie, także asymetria barków. Garb piersiowy, garb żebrowy, esowaty kształt kręgosłupa w odcinku piersiowym. Strona prawa odcinka piersiowego jest wypukła, mięśnie są wydłużone, łopatka jest przesunięta w prawo, ale jej brzeg przyśrodkowy znajduje się blisko kręgosłupa.Sama łopatka prawa skręca się dolnym brzegiem na zewnątrz, praktycznie pod pachę. Lewa strona kręgosłupa piersiowego jest natomiast wklęsła, mięśnie są skrócone. Łopatka po tej stronie znajduje się dość daleko w stosunku do odcinka piersiowego i odstaje.

Skolioza dwułukowa
Posiada dwa łuki, pierwotny, który pojawił się jako pierwszy, oraz wtórny, jako konsekwencja pierwotnego. Najczęściej spotykana skolioza dwułukowa ma pierwotny łuk zlokalizowany w odcinku piersiowym w stronę prawą oraz wtórny łuk w odcinku lędźwiowym w stronę lewą.
Charakterystyka: Asymetria łopatek, asymetria barków, asymetria miednicy, asymetria trójkątów talii i miednicy. Całe plecy płaskie. Do opisywanego w skoliozie jednołukowej ustawienia łopatek i odcinka piersiowego dochodzi przeciwne ustawienie odcinka lędźwiowego. Po lewej stronie znajduje się część wypukła łuku, gdzie mięśnie biegnące wzdłuż kręgosłupa są wydłużone. Zwiększona też jest odległość pomiędzy dolnymi żebrami a grzebieniem biodrowym. Po prawej stronie odcinka lędźwiowego znajduje się część wklęsła, gdzie mięśnie są skrócone, a odległość między żebrami a bokiem miednicy jest zmniejszona.

PRZYCZYNY POWSTAWANIA SKOLIOZY JEDNOŁUKOWEJ I DWUŁUKOWEJ
Przyczyn może być bardzo wiele, dlatego każdy pacjent powinien być rozpatrywany indywidualnie.
Mogą to być:
- Wady i deformacje wrodzone,
- Urazy
- Asymetrie wynikające z nieprawidłowego obciążania kończyn dolnych
- Przebywanie w asymetrycznych pozycjach (nieprawidłowa pozycja siedząca, stojąca)
- Dyskopatie.
Ogólnie rzecz ujmując przyjmuje się, że skoliozy są idiopatyczne, czyli nie wiadomo dokładnie skąd się wzięły.
SKUTKI POWSTAWANIA SKOLIOZY JEDNOŁUKOWEJ I DWUŁUKOWEJ
- Upośledzenie zakresów ruchomości w stawach,
- Wszelkiego rodzaju deformacje,
- Ból i związany z nim dyskomfort
- Problemy z oddychaniem
- Bóle, zawroty głowy
- Problemy z poruszaniem się
- Nieprawidłowy przepływ krwi
- Zaburzenia trawienia
- Zaburzenia hormonalne
- Problemy psychiczne
JAK ZAPOBIEGAĆ I LECZYĆ?
Najlepszym sposobem zapobiegania powstawania skolioz jest samokontrola podczas chodzenia, siedzenia, wykonywania czynności. Prawidłowa postawa podczas czynności dnia codziennego pozwoli nam cieszyć się zdrowym kręgosłupem. Zwracaj uwagę na to jak siedzisz przed komputerem na to w jaki sposób ułożone jest Twoje ciało podczas spaceru. Jeżeli masz problem z wiedzą w tym temacie to na moim blogu jest post Prawidłowa postawa, w którym opisałam jak taka postawa powinna wyglądać i jakie ćwiczenia przyczynią się do jej pielęgnacji.


Skutecznym, lecz długofalowym, sposobem leczenia skolioz jest fizjoterapia. Ruch to najlepsze co można robić w takim przypadku. Dlaczego pod okiem fizjoterapeuty? Dlatego, że jest to kwestia bardzo indywidualna i najlepiej aby ćwiczenia były skomponowane dokładnie pod Twój rodzaj i zaawansowanie skoliozy.




W przypadkach bardzo ciężkich podejmowane są decyzje o operacji natomiast jest to droga ostateczna. Zdecydowanie warto użyć wszystkich dostępnym środków, które nie będą aż tak ingerowały w nasze ciało jak jest to w przypadku operacji.
Pojawia się też pytanie – jak ćwiczyć? Często skoliozy jednołukowe, o małym kącie wychylenia bocznego, są funkcjonalne. Oznacza to, że powstały w skutek nieprawidłowych nawyków ruchowych i ustawień ciała. Nie ma tu deformacji kształtu kręgosłupa, a jedynie kwestia nieprawidłowych napięć mięśniowych. Są one miłe i przyjemne w prowadzeniu, gdyż wystarczy dobrze poprowadzony trening i zmiana ustawienia ciała w codziennych czynnościach.
O wiele gorzej sytuacja przedstawia się w skoliozach dwułukowych, trójpłaszczyznowych, gdzie trzeba zupełnie inne ćwiczenia stosować na górę i dół pleców, zwracając do tego uwagę na ustawienie obręczy barkowej i miednicy.
W NASTĘPNYM WPISIE DOWIESZ SIĘ JAKIE ĆWICZENIA SĄ NAJLEPSZE DLA SKOLIOZY ŁUKOWEJ I DWUŁUKOWEJ 🙂